In de Zwitserse krant 'Unica' verscheen een mooi interview met Martin Gubler. Kwartiermaker Wytske Kelling vertaalde het voor jullie.

Bettina Secchi | Unica 05.02.2021

 Al 22 jaar trekken Nicole & Martin met hun Witte Tent door de wereld en maken groot en klein blij met hun artistiek-muzikale sprookjes. Hun karavaan overwintert ieder jaar in het zuid-Zwitserse Losone.

Een koude januaridag in Losone. De houtkachel zorgt voor een weldadige warmte in het houten huis op wielen. Een klein kereltje met blauwe ogen springt onvermoeibaar rond in de woonwagen. Dat hij een beetje verkouden is, doet niets af aan zijn energie. Samuel heet hij, zo vertelt het vierjarige knulletje zonder een spoor van verlegenheid. Dan zet hij een vilten kroon op zijn blonde hoofdje en vraagt of er een foto gemaakt kan worden. Natuurlijk! Hoe kan je de wensen van zo’n charmant prinsje weerstaan?

Sindsdien zijn precies 10 jaren verstreken. De kleine wervelwind is een tiener geworden, die met vilten kronen niks meer te maken wil hebben. Maar hij overwintert nog altijd met zijn familie in Losone, in een houten woonwagen. Meespelen in de door zijn ouders geproduceerde voorstellingen vol acrobatiek en muziek wil hij op dit moment niet. ‘Begrijpelijk’, zegt zijn vader Martin Gubler welwillend, ‘Welke veertienjarige wil er nou sprookjes opvoeren?’ Maar achter de coulissen helpt Samuel nog steeds mee, onder andere met de techniek. Op dit moment gaan Samuel en zijn drie jaar jongere broertje Sacha naar de vrijeschool in Minusio. Tot in het voorjaar de tournee weer van start gaat. Dan worden alle spullen ingepakt en vertrekken ze. Door heel Europa wordt de inmiddels overal bekende Witte Tent meegenomen, van speelplek naar speelplek, al 22 jaar op rij. In 1999 begonnen Gubler en zijn vrouw Nicole hun kleine compagnie Nicole & Martin. Behalve de vierkoppige familie behoren vier medewerkers tot het gezelschap, waaronder een leerkracht, die beide jongens dagelijks lesgeeft. Hoe lang Samuel het nomadische bestaan nog mee zal maken is moeilijk te zeggen. ‘Op een gegeven moment zal hij ergens willen blijven’, vermoedt zijn vader. En dat is natuurlijk prima. Op dit moment maakt Gubler zich over heel andere zaken zorgen.

De pandemie, die voor deze familie-onderneming vorig seizoen al veel problemen veroorzaakte, zorgt nog steeds voor hoofdbrekens. Wat betreft gezondheid gaat het hen allen goed, verzekert Gubler. Tot dusver is niemand door het virus ziek geworden. Maar financieel is de situatie nog altijd stressvol. ‘Zonder hulp en donaties had ons bedrijf dit jaar niet overleefd’, bekent hij. De hulp vanuit de overheid en het kanton waren voor kleinkunstenaars verre van voldoende. Die waren gebaseerd op hun belastbare inkomen. Je kunt je voorstellen wat er voor een bedrijf als het onze overblijft.’ De volleerde timmerman, die na zijn leerschool besloot tot een opleiding aan de Accademia Dimitri in Verscio, houdt niet van klagen. Vol vertrouwen focust hij zich op het nieuwe seizoen, waarin de compagnie een nieuw stuk ten tonele zal brengen: ‘De mooie Wassilissa’. Zoals in vele overleverde verhalen gaat ook dit volksverhaal over een kind dat moeilijke proeven moet doorstaan om tot innerlijke volwassenheid te komen. Nicole & Martin brengen graag het menselijk waardevolle over, maar niet zonder humor. Humor, acrobatiek en muziek maken dit soort levenswijze verhalen licht verteerbaar – voor volwassenen en kinderen.

De première is gepland op 15 april a.s. in Losone (CH). Als het kan wat de coronamaatregelen betreft mét publiek, maar desnoods ook zonder. Gubler: ‘Op een gegeven moment moeten wij gewoon weer optreden. Dit is ons leven.’ De tournee voor 2021 is in grote lijnen gepland. Precies zoals alles ook vorig jaar gepland stond. Maar de helft van de voorstellingen kon in 2020 door alle coronamaatregelen niet doorgaan. Zonder vervangende speelbeurten. ‘Wat kun je doen?’ De gepassioneerde Gubler glimlacht. Opgeven is geen optie. Zijn vrouw en hij houden te veel van hun levenswerk. Wat ze in de laatste 20 jaar hebben meegemaakt herinnert hij zich goed, ongelooflijk! Opvoeringen in Italië, Frankrijk, Duitsland, Engeland, Ierland, Noorwegen, Denemarken, Nederland en natuurlijk in Zwitserland. Vorig jaar zou voor het eerst Hongarije daarbij komen. ‘Wie weet lukt het deze herfst’, hoopt Gubler. Twee keer speelden zij buiten Europa. In 2012 mochten zijn vrouw en hij in Brazilië optreden. De toen vijf- en tweejarige jongens bleven bij thuis bij hun grootouders. ‘Ze waren toen nog te jong voor zulke avonturen. Maar vijf jaar later gingen we naar Australië, zonder tent.’ Overzee zou veel te lang geduurd hebben. De rekwisieten, decors en muziekinstrumenten konden niet gemist worden, evenals de jongens. Zij speelden mee in het stuk: Van de visser en zijn vrouw.  ‘Dat was geweldig’ zegt de bijna 51-jarige theatermaker enthousiast. Niet alleen geweldig, maar ook roerend waren de ervaringen in 2015 in Rusland. De hele compagnie, de Witte Tent inbegrepen, ging via de Oostzee naar Helsinki en zo verder naar het grootste land ter wereld. ‘We werden ter plekke uitgesproken hartelijk ontvangen’, vertelt Gubler. ‘We werden er omarmd, de mensen huilden van vreugde. Men kon niet geloven dat er iemand uit het Westen zo een lange reis wilde maken, alleen om een theaterstuk te komen spelen. Ze smeekten ons om in het Westen te vertellen, dat zij niet zo slecht zijn, als vaak wordt verteld…’ Gubler zegt een tijdje niets. Dan keert hij terug tot de uitdagingen van nu. Gelukkig is de kunstenaar-ondernemer geen pessimist. Hij gelooft in de toekomst. Met hun nieuwe show en de vijf sprookjes die al op het repertoire stonden, zullen zij spoedig hun tournee opstarten. Daarvan is hij overtuigd. Het vraagt nu alleen nog wat geduld en vertrouwen. Of Nicole en Martin Gubler over tien jaar nog steeds zullen overwinteren in Losone in hun gezellige woonwagen…? De mooie Wassilissa

Geplande première: 15 april in Losone, Zwitserland
Info: Nicole & Martin, Via Locarno 43, Losone
www.nicole-et-martin.ch